Vuurwerkangst bij katten

Je kunt heel veel doen om het zo aangenaam mogelijk te maken voor jouw kat. In dit artikel heb ik per fase aangegeven hoe je jezelf en jouw kat het beste kunt voorbereiden op de vuurwerkperiode. Wat je nu al kunt doen, wat je in de tweede helft van december kunt doen, hoe je je tussen kerst en nieuwjaar kunt voorbereiden en wat je op oudejaarsdag én tijdens de jaarwisseling kunt doen. Hoe kun je jouw kat emotioneel ondersteunen in deze stressvolle periode ? En waardoor hebben veel katten last van vuurwerkangst ?

Natuurlijk gedrag van de kat

Een kat handelt uit instinct

Wanneer een vulkaan op uitbarsten staat of een tsunami op handen is, zijn het de dieren die dit als eerste door hebben en een veilige plek op zoeken. Ook de kat is een dier dat vertrouwt op natuurlijke waarschuwingssignalen vanuit instinct. Als er onweer in de lucht hangt, heeft een kat dat eerder door dan dat wij dat hebben. Dit komt doordat dieren (ook onze huiskat) heel fijn gevoelig zijn als het gaat om  het oppikken van veranderingen in de lucht. Deze signalen zijn voor dieren uitermate belangrijk om te kunnen overleven in de natuur.

Vuurwerk is onvoorspelbaar

Vuurwerk geeft geen waarschuwingssignaal

Kijken we naar vuurwerk, dan geeft dit van te voren geen waarschuwingssignaal. De luchtdruk verandert zeer plaatselijk en zeer kort. De lichtflitsen komen uit het niets en het is onvoorspelbaar hoe lang deze aanhouden. En dan het geluid…. Dat doet bij dieren gewoon pijn aan de oren omdat zij zoveel meer horen.

Vuurwerk is zo’n onvoorspelbaar fenomeen: het komt uit het niets en is totaal onvoorspelbaar qua plaats, duur en intensiteit. Niet alleen het geluid, maar ook de lichtflitsen maken dieren erg angstig.

Al met al dus helemaal niet gek dat katten zo angstig zijn voor vuurwerk.

Impact van vuurwerk

Gedrag uit angst

Met de eerste voorzorgsmaatregelen kun je al vroeg beginnen. Je kunt het maar gecheckt hebben.

# 1 Chip jouw kat en controleer de contactgegevens

Een lichtflits of een harde knal en jouw kat rent in blinde paniek weg. Blinde paniek betekent: een kat hoort en ziet helemaal niet wat er in de omgeving gebeurt. Het enige doel is een veilig onderkomen zoeken. De weg die afgelegd wordt, wordt niet geregistreerd. De kat reageert op dat moment dan ook niet wanneer je zijn/haar naam roept. Eenmaal een veilig onderkomen gevonden en weer tot rust gekomen, kan het zijn dat jouw kat dus geen idee heeft waar deze zich bevindt. Fijn wanneer jouw kat opgemerkt wordt door een ander en de chip kan laten uitlezen om weer veilig thuis te komen.

Kat vermist? Lees hier wat je kunt doen om je vermiste kat te vinden 

# 2 Ook jouw binnenkat chippen

Ook jouw kat die nooit buiten komt kan in een onbewaakt ogenblik naar buiten lopen. Bijvoorbeeld wanneer jij met de laatste boodschappen in jouw handen het huis in loopt en de kat vrolijk buiten jouw zichtveld naar buiten kuiert alsof het de normaalste zaak van de wereld is, of wanneer je even de tuin in loopt en jouw kat sprint achter je aan. Een kat die verder nooit buiten komt, zal eerder verdwalen dan een kat die schrikt tijdens zijn dagelijkse wandelingetje.

Lees andere redenen op de pagina Waarom een kat chippen?

# 3 Controleer of het kattenluikje nog op slot kan

Staat het kattenluikje altijd op de stand ‘open’, controleer dan even of het kattenluikje nog op slot kan. Gaat het deurtje nog soepel zodat jouw kat snel naar binnen kan sprinten bij gevaar? Nu heb je nog de tijd om het kattenluik te repareren of een nieuwe te (laten) plaatsen. Is jouw luikje zo oud dat deze nog niet op chip werkt, overweeg dan een een kattenluikje op chip. Dan kan alleen jouw kat naar binnen of naar buiten. Laat je hierover goed informeren bij de dierenspeciaalzaak.

# 1 Laat de kat gecontroleerd naar buiten

Wanneer het knallen in jouw wijk begint, doe je vast het kattenluikje op slot. Zo zorg je ervoor dat jij jouw kat gecontroleerd naar buiten kan laten op rustige tijden. Uiteraard kan jouw kat ALTIJD terug het huis in.

# 2 Een rustige plaats in huis openstellen

Zorg ervoor dat jouw kat zich op een rustige plaats in huis kan terugtrekken. Leg daar eventueel ook het eigen mandje of dekentje neer. Eigen geur kalmeert jouw kat. Je kunt bij deze plaats ook een speelkussentje met valeriaan erin neerleggen. Dit heeft ook een kalmerend effect op jouw kat.

# 3 De kat bepaalt (tja, wanneer niet hé ;-))

Laat jouw kat zelf deze rustige plek in huis uitzoeken. De kat geeft zelf aan dat deze zich daar het meeste op het gemak voelt. In sommige, vaak oudere, huizen zit de badkamer midden in het huis, dit soort ruimten zijn ideaal omdat er geen buitenraam in zit. Hierdoor wordt het geluid in deze ruimten enorm gedempt.

# 4 Sluit jouw kat niet op

Sluit jouw kat vooral niet op in een bepaalde ruimte, hierdoor wordt de angst en paniek alleen maar groter. Schrikt jouw kat ergens van en had deze de ruimte uit willen vluchten, dan kan het zomaar zijn dat de paniek de overhand krijgt. Dus zorg dat jouw kat de ruimte altijd kan verlaten en een veilige plek kan vinden.

# 5 Frisse neus halen of niet?

Voor sommige katten geldt dat deze elke dag écht even naar buiten moeten om een frisse neus te halen. Laat de kat dan alleen naar buiten op tijden waarop er minder vuurwerk afgestoken wordt. Heb je een zeer angstige kat, laat deze dan gewoon een paar dagen binnen.

# 6 ALTIJD zelfstandig naar binnen kunnen

Is jouw kat even buiten? Zorg er dan voor dat deze ALTIJD zelfstandig naar binnen kan komen, mocht de kat opschrikken van vuurwerk wanneer deze aan zijn dagelijkse ronde bezig is. Beter is natuurlijk om jouw kat een aantal dagen binnen te houden.

Oudejaarsdag en -avond

Maak het gezellig thuis

# 1 Blijf zelf ook thuis

Heb je een angstige kat? Blijf dan lekker thuis met oudejaarsavond. Laat jouw kat niet alleen met deze angst. De kat heeft jouw aanwezigheid nodig.

# 2 Laat de kat maar doen

Laat de kat zijn eigen gang gaan. Hoe rustiger jij bent, hoe rustiger jouw kat is. Zorg vooral nu dat jouw kat op een rustige door hem/haar zelf uitgezochte plek in huis kan gaan liggen. Zit jouw kat onder het bed weggekropen, lekker daar laten zitten en geen aandacht aan schenken. Dit is vervelend, maar de kat uit zijn schuilplaats halen is voor de kat nog veel vervelender.

# 3 Troosten mag

Jouw kat aanhalen mag natuurlijk wanneer deze bij jou komt zitten omdat deze zich dan veilig voelt. Maar ga jouw extreem angstige kat die weggekropen zit niet opzoeken. Doe zelf ook rustig, des te rustiger is jouw kat.

# 4 Eten, drinken en kattenbak

Is jouw kat extreem angstig? Zet dan bij het rustige plekje dat jouw kat heeft uitgekozen ook water, eten en de kattenbak in de buurt. Het is belangrijk dat jouw kat blijft eten, door eten en drinken in de buurt te zetten stimuleer je de kat om te blijven eten en drinken.

# 5 Demping van licht en geluid

Doe de gordijnen dicht zijn i.v.m. demping van licht én geluid (ik neem aan dat de ramen al dicht zijn hé). Ook door ventilatievensters komt geluid, doe deze ook een paar dagen dicht. (Denk hierbij ook aan de kamers waar je wat minder vaak bent).

De jaarwisseling zelf

Zorgen voor de oliebollen en jouw kat

# 1 Zorg voor afleiding

Is jouw kat rustig genoeg om te eten, geef hem of haar een lekkernij rond kwart voor 12. Wat lekkers om op te kauwen en waar deze wel even zoet mee is. Dit zorgt voor positieve afleiding. Wat lekkers in de voerpuzzel of een matatabi stokje zijn uitermate geschikt.

# 2 Geen vuurwerk op radio en tv

Zet een radio- of tv-zender UIT waar om 12 uur vuurwerk te horen is. Muziek streamen of een cd draaien is een goed alternatief. Heb je alle voorbereidingen getroffen om het zo rustig mogelijk te maken in huis, knalt het vuurwerk ineens uit de speakers. Alles voor niets geweest.

# 3 Blijf even zitten

Sprint om 12 uur niet meteen naar buiten. Wacht even een minuut of 10. Zorg dat je er voor jouw kat bent wanneer om 12 uur het vuurwerk losbarst. Wees zelf ook rustig, des te rustiger is jouw kat.

# 4 Even blijven zitten nog...

Het is hartstikke leuk en fijn wanneer iedereen om 12 uur opspringt om elkaar een mooi nieuw jaar te wensen. Maar wees er ook voor jouw kat. Zet deze niet van schoot af als het vuurwerk dan juist begint. Een paar minuten later kun je elkaar ook een fijn nieuw jaar wensen.

# 5 Denk om de kat

Buig niet over jouw kat heen zodat deze zich ineens opgesloten kan voelen. Vanuit een angstige reactie kan deze van zich afbijten of krabben. Hou hier even rekening mee, ook wanneer anderen jou gelukkig nieuwjaar komen wensen en zich voorover willen buigen omdat jij rustig op de bank zit.

# 6 Even bij de buren langs?

Wil je toch even weg om de buren een goed nieuwjaar te wensen? Laat gedurende die periode een voor jouw kat bekende cd, lp of muziek draaien of streamen (er is vast wel ergens een repeat-knop te vinden). Heb je klassieke muziek van Bach in huis, dan is dat ook een goed alternatief. Zet GEEN Chopin op; deze muziek is veel te onrustig. Maar kijk wel naar jouw kat, kun je weg; of is het beter dat je er bent voor jouw kat?

# 7 Of  toch liever even blijven zitten?

Blijft jouw kat extreem angstig, zorg dan dat er een vertrouwd persoon voor de kat altijd binnen aanwezig is zolang er vuurwerk wordt afgestoken.

Tot slot

Wil je persé weg met oud en nieuw, zorg er dan voor dat jouw kat terecht kan in een pension of opvang waar er geen vuurwerk in de omgeving wordt afgestoken. Er zijn diverse pensions of opvangcentra voor dieren die zo afgelegen liggen dat deze juist heel geschikt zijn om jouw kat een aantal dagen naar toe te brengen om de vuurwerkperiode in relatieve rust door te brengen.

Ken jouw kat

Kijk te allen tijde naar jouw kat. Wat heeft JOUW kat nodig en handel daarnaar. Elke kat is anders en heeft daarop aansluitende zorg nodig. Ondanks dat dit artikel met de grootste zorg is samengesteld, kan het zijn dat jouw kat aanvullende zorg nodig heeft om de vuurwerkperiode door te komen. Elke kat is uniek, handel daar ook naar.

Mocht je nog aanvullende tips hebben die jouw kat enorm hebben geholpen, laat het mij dan weten, dan vul ik de lijst met tips aan zodat andere katteneigenaren hier ook iets mee kunnen doen.

Heb je ook een hond? Lees dan de tips voor vuurwerkangst bij honden

De Vrolijke Huiskat